GVR: Triển vọng ngành cao su Việt Nam

I. Mỹ tăng thuế nhập khẩu ô tô lên 25% – Cú sốc cho chuỗi cung ứng toàn cầu

Cựu Tổng thống Donald Trump tuyên bố áp mức thuế nhập khẩu 25% đối với ô tô hoàn chỉnh từ 11h01 ngày 3/4 (giờ Việt Nam), nâng tổng mức thuế từ 2.5% lên gần 28% đối với ô tô nhập khẩu. Biện pháp này áp dụng cả với các nước có hiệp định thương mại tự do như Canada, Mexico, Hàn Quốc, và ảnh hưởng gián tiếp đến các nhà sản xuất lớn như Nhật Bản, Đức, Anh và Italy.

Ngoài ra, thuế tương tự cũng sẽ áp dụng đối với các linh kiện ô tô chủ chốt như động cơ, hộp số và linh kiện điện, muộn nhất là ngày 3/5/2025. Một số trường hợp đáp ứng quy tắc xuất xứ theo USMCA có thể được miễn trừ một phần, tuy nhiên không áp dụng cho phần giá trị không có nguồn gốc từ Mỹ.

Tác động thị trường:

· Cổ phiếu General Motors giảm 8% trong giao dịch ngoài giờ.

· Cổ phiếu Ford và Stellantis giảm 4.5%.

· Tại châu Á, cổ phiếu Toyota, Honda, Hyundai giảm từ 3–4%.



II. Ngành cao su Việt Nam: Triển vọng tích cực nhờ lợi thế cạnh tranh và thiếu hụt cung toàn cầu

1. Xuất khẩu sang Trung Quốc không bị ảnh hưởng đáng kể

Trung Quốc chiếm 72% sản lượng xuất khẩu cao su Việt Nam, chủ yếu phục vụ sản xuất lốp xe (33%). Tuy nhiên, thị trường ô tô Mỹ chỉ chiếm dưới 2% tổng tiêu thụ xe tại Trung Quốc, nên tác động từ chính sách thuế mới của Mỹ là hạn chế.



2. Thị trường cao su toàn cầu: Thiếu hụt kéo dài, giá neo cao
Năm 2024, giá cao su tăng mạnh do ảnh hưởng thời tiết cực đoan:

· El Niño gây khô hạn đầu năm.

· Mưa lũ kéo dài tại Thái Lan và Việt Nam vào cuối năm.

Theo ANRPC, năm 2024 thiếu hụt khoảng 1.16 triệu tấn cao su tự nhiên. Dự kiến tình trạng thiếu cung sẽ kéo dài đến năm 2028, với mức thiếu hụt 600.000–800.000 tấn/năm.




3. Nguồn cung từ các quốc gia lớn sụt giảm
· Thái Lan (32% thị phần toàn cầu): Mưa lũ cuối năm 2024 ảnh hưởng 80% sản lượng, khiến sản lượng xuất khẩu giảm 1.5%.

· Indonesia (18% thị phần): Năm giảm thứ ba liên tiếp do bệnh rụng lá và chuyển đổi cây trồng, xuất khẩu giảm 13.4%.

· Việt Nam: Dù sản lượng khai thác tăng 6.2% lên 1.37 triệu tấn, vẫn không đủ bù đắp phần thiếu hụt từ Thái Lan và Indonesia.





III. Cơ hội tăng trưởng cho cao su Việt Nam
a. Mở rộng thị trường xuất khẩu
· EU: Áp dụng EUDR từ cuối năm 2025, Việt Nam đã đi trước với chứng nhận PEFC và giá sàn áp dụng từ 2024.

· Mỹ: Lợi thế từ việc Mỹ giảm nhập khẩu cao su từ Canada, Mexico, Trung Quốc; đồng thời tăng sản xuất nội địa sau chính sách thuế mới. Giá cao su Việt Nam cạnh tranh hơn, mở ra tiềm năng tăng xuất khẩu.




b. Triển vọng tăng trưởng kim ngạch 2025
Dựa trên giá cao su neo cao, sản lượng nội địa tăng và thiếu hụt cung toàn cầu, dự báo kim ngạch xuất khẩu cao su Việt Nam năm 2025 có thể vượt mốc 3.5 tỷ USD.

IV. Cổ phiếu ngành cao su: Nhiều yếu tố hỗ trợ tăng trưởng 2025

1. GVR – Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam
· Chiếm ~30% diện tích cao su cả nước.

· Lợi thế từ giá bán cao và thiếu hụt cung toàn cầu.

· Động lực từ phát triển khu công nghiệp (KCN): Hiệp Thạnh, Rạch Bắp mở rộng, Bắc Đồng Phú mở rộng.

· Kỳ vọng lợi nhuận đột biến từ chuyển đổi 23.500 ha đất cao su sang đất KCN (Nam Tân Uyên 3).

2. PHR – Cao su Phước Hòa
· Sản lượng tiêu thụ ~30,000 tấn/năm.

· Lợi nhuận từ KCN:

o Sở hữu 33% NTC, đơn vị phát triển KCN Nam Tân Uyên 3 (ghi nhận doanh thu một lần).

o Góp lợi nhuận 20% từ thuê đất tại KCN VSIP3 Bình Dương (691 ha).

3. DPR – Cao su Đồng Phú
· Năng suất cao (~2 tấn/ha), vượt trung bình ngành.

· Kế hoạch thanh lý 584 ha cao su năm 2025-26 để triển khai KCN mới.

· Chủ đầu tư KCN Bắc Đồng Phú mở rộng (317 ha), triển khai từ đầu 2025.



Bất chấp rủi ro địa chính trị và thuế quan từ Mỹ, ngành cao su Việt Nam vẫn hưởng lợi từ chu kỳ giá cao và nguồn cung thiếu hụt toàn cầu. Đồng thời, việc chuyển đổi đất nông nghiệp sang khu công nghiệp mở ra nguồn thu đột biến cho các doanh nghiệp lớn như GVR, PHR và DPR. Dự kiến quý 1 và nửa cuối năm 2025 sẽ là giai đoạn bứt phá lợi nhuận của nhóm doanh nghiệp niêm yết ngành cao su.