Sóng Elliott Thực Chiến - Bài 1: Các khái niệm về Elliott Wave Principle

Theo lời đề nghị của ban biên tập Kakata, tiếp theo series bài về Fibonacci, nay tôi tiếp tục chia sẻ với các bạn series bài về sóng Elliott hay còn gọi là Elliott Wave Principle (EWP). Thực ra trong thực chiến trading, Fibonacci và EWP ta không thể thiếu cái nào cả. Tôi thường gọi đùa đây là hai cây Nhật Nguyệt Thần Kiếm. Với cặp song kiếm này là đủ để ta hành tẩu giang hồ rồi.

Vì thế, loạt bài này là một sự kết hợp giữa Fibonacci và sóng Elliott (EWP) chứ không chỉ đơn thuần là sóng Elliott (EWP) thôi. Chỉ cần hiểu đúng và bỏ thời gian rèn luyện kỹ năng đếm sóng Elliott (EWP) và kéo Fibonacci cho chuẩn là đủ để trade. Tất nhiên, vẫn phải có chiến lược quản lý rủi ro và quản lý vốn, cái đó là đương nhiên, không phải bàn nữa.

Lưu ý: từ Elliott Wave Principle hay EWP hay sóng Elliott đều là một hết nhé anh em.

Tư liệu để viết series bài này tôi lấy một phần từ các tài liệu của ông Robert Prechter, ông Ramki N. Ramakrisnan, bà Constance Brown, ông Robert Fischer và tất nhiên là phải có ông Ralph N. Elliott rồi, cùng với một số kinh nghiệm cá nhân của tôi. Xin được nêu tên các vị này để tỏ lòng biết ơn đến công lao của họ.

Trong loạt bài viết này tôi cũng vẫn trung thành với phong cách viết kiểu thực chiến, cách viết của trader cho trader, nên sẽ ngắn gọn, không nhiều lý thuyết, chú trọng vào thực hành. Mục đích là sau khi đọc xong các bạn có thể trade theo được. Các chủ đề mang nặng tính lý thuyết thì các bạn chịu khó tìm hiểu thêm ở các nguồn khác nhé. Để hiểu được những bài này thì đòi hỏi các bạn phải có một kiến thức cơ bản về sóng Elliott (EWP) trước đã. Nếu chưa có thì các bạn có thể tìm hiểu sơ lược qua Google.

Trong phạm vi các bài viết này tôi cũng sẽ không đề cập đến vấn đề cơ bản của trading như là sự cần thiết của stop loss, cách tính toán số lượng đặt lệnh để giới hạn rủi ro, cách quản lý vốn .v.v. Đây là những vấn đề thiết yếu, nhưng đã được đề cập rất nhiều rồi, các bạn có thể dễ dàng tham khảo qua internet.

Sóng Elliott là sóng của chu kỳ tài chính, của các yếu tố cơ bản?

Đâu đó trên internet tôi thấy có một số ý kiến cho rằng sóng Elliott (EWP) không chuẩn, không chính xác, mang tính hên xui thôi. Thậm chí có người còn dẫn ra tiểu sử của ông Elliott, cho rằng ông vốn xuất thân là một kế toán viên, để biện luận rằng sóng Elliott (EWP) do ông tìm ra chỉ là sóng tài chính, là sóng chu kỳ của các yếu tố cơ bản của nền kinh tế, của doanh nghiệp .v.v. nên không phù hợp với trading. Tuy nhiên theo ông Robert Fischer thì ông Elliott vốn là một kỹ sư. Thôi thì ai nói gì thì nói, tôi không có thời gian để tranh cãi. Tôi phải dành thời gian quý báu của mình để nghiên cứu sóng Elliott (EWP), để đếm sóng, để chia sẻ với các bạn … Như vậy hữu ích hơn. Ai không thấy hiệu quả của sóng Elliott (EWP), của Fibonacci .v.v. thì cứ dùng các phương pháp khác. Đó là vấn đề của họ, không phải vấn đề của tôi và của các bạn, phải không nào?

Sóng Elliott Wave Principle là sóng tâm lý?

Sóng Elliott (EWP) là một loại sóng? Sóng Elliott (EWP) là sóng tâm lý? Không phải thế. Sóng Elliott (EWP) chỉ là các nguyên tắc để chúng ta phân loại, đếm, đánh giá, đo lường các bước sóng của giá trên biểu đồ giá. Vâng, đây mới chính là cốt lõi của sóng Elliott (EWP). Các chuyển động của giá thể hiện tâm lý của những người tham gia thị trường, và sóng Elliott chính là công cụ để chúng ta đo lường sóng tâm lý của đám đông. Nếu liên tưởng sang ngành y, thì sóng Elliott chính là các phương pháp chẩn đoán hình ảnh, như là X-ray, MRI, siêu âm .v.v. Chính xác hơn thì nó giống điện não đồ, để đo sóng não của chúng ta. Tuy nhiên khi đã đếm và phân loại xong rồi thì ta hay gọi sóng đó là sóng Elliott luôn cho tiện.

Sóng Elliott và các đỉnh đáy sóng trên biểu đồ giá là như nhau?

Không, nhiều khi không phải thế. Nếu các bạn chưa đọc loạt bài về Fibonacci của tôi thì nên đọc qua. Nhất là bài 3, nói về cách chọn đỉnh đáy để kéo Fibonacci như thế nào cho đúng. Các đỉnh đáy đúng để kéo Fibonacci phải là các đỉnh đáy của một sóng Elliott tương ứng. Không nhất thiết đó phải là đỉnh cao nhất hay đáy thấp nhất trong một giai đoạn nào đó. Trong các phần sau tôi sẽ nói kỹ hơn về vấn đề này. Đây chính là nơi xảy ra rất nhiều sai lầm khi đếm sóng, dẫn đến kết quả không chính xác. Đôi khi một cái đỉnh thấp hơn lại chính là đỉnh sóng ta cần đếm, chứ không phải cái đỉnh cao nhất.

Sóng Elliott là một công cụ để tiên đoán thị trường?

Về nguyên gốc của nó thì sóng Elliott là một phương pháp để giúp ta nhận biết tình trạng hiện tại của thị trường mà thôi. Như Warren Buffett có nói, việc tiên đoán thị trường không giúp ta biết thị trường sẽ diễn biến như thế nào, mà chỉ giúp ta biết người tiên đoán đó đang nghĩ gì về thị trường mà thôi. Việc tiên đoán thị trường phụ thuộc rất nhiều vào bản thân người đó, vào hiểu biết, kinh nghiệm, thông tin mà người đó có được. Cũng giống như chụp X-ray. Tấm phim đó thể hiện tình trạng hiện tại của bệnh nhân. Nhưng khi chẩn đoán bệnh thì nhiều khi bác sĩ này bảo bệnh này, ông kia lại bảo không phải. Tuy nhiên, khi đã đếm quen và chính xác rồi thì việc dự báo một bước sóng tiếp theo là khả thi và có độ chính xác cao. Tất nhiên là không có gì đảm bảo đúng 100% cả. Mà nói chung trong thị trường thì chỉ có duy nhất một điều chắc chắn đúng thôi, đó là “không có gì là chắc chắn cả”.

Ông Elliott sau khi quan sát các biểu đồ giá đã phát hiện ra rằng đám đông công chúng có xu hướng lặp đi lặp lại các hành động của họ theo một cách có thể tiên đoán được. Và các hành động của họ thể hiện qua các mẫu hình trên biểu đồ giá cũng được lặp đi lặp lại theo những chu kỳ, giúp chúng ta, những trader phân tích theo sóng Elliott, trong một số trường hợp có thể tiên đoán được hành động tiếp theo của đám đông. Tôi nhấn mạnh là chỉ trong một số trường hợp thôi, chứ không phải lúc nào cũng tiên đoán được. Lý do là vì trong nhiều trường hợp, nhất là khi market chạy sideway, lúc bắt đầu vào sóng điều chỉnh, sẽ rất khó đoán định.

Khái niệm về chu kỳ của sóng Elliott Wave Principle

Chu kỳ trong cách hiểu thông thường là giống như hình sine, hết lên lại xuống, lặp đi lặp lại một cách chính xác hết chu kỳ này sang chu kỳ khác. Nhưng chu kỳ của sóng Elliott thì lại hơi khác, điểm cuối cùng của chu kỳ này là điểm khởi đầu của chu kỳ khác, nhưng nó không quay về chỗ cũ, mà nó tiếp diễn đến vô tận, và nó có tính “chu kỳ trong chu kỳ”, nghĩa là sóng đi hết một chu kỳ, nhưng chu kỳ đó có thể là một chu kỳ con trong một chu kỳ mẹ, là một phần trong chu kỳ mẹ.

Một chu kỳ hoàn chỉnh của sóng Elliott bao gồm 1 sóng đẩy (impulse wave) và một sóng điều chỉnh (correction wave) như hình bên dưới.

​

Sóng đẩy gồm có 5 sóng 1-2-3-4-5 trong đó có 3 sóng đẩy con là sóng 1 - sóng 3 – sóng 5 và 2 sóng điều chỉnh con là sóng 2 và sóng 4.

Sóng điều chỉnh (hay thường gọi ngắn gọn là sóng hồi) gồm có 3 sóng A-B-C trong đó sóng B chính là một sóng điều chỉnh nằm trong sóng sóng điều chỉnh ABC.

Các bạn ghi nhớ rằng sau khi đi hết một chu kỳ thì chúng ta bước vào một chu kỳ mới. Đây là một khái niệm quan trọng cần nhớ, để sau này chúng ta sẽ dựa vào tính chất này để phân tích cách vào lệnh một cách hợp lý trong các phần sau.

Tính chất sóng trong sóng và các cấp sóng của Elliott Wave Principle

Một tính chất làm cho sóng Elliott trở nên phức tạp, dễ nhầm lẫn, là tính chất sóng trong sóng. Có nghĩa là trong một con sóng mẹ lại chứa nhiều sóng con trong nó. Rồi trong một con sóng con lại có nhiều con sóng bé hơn nữa. Ở chiều ngược lại, con sóng mẹ lại là một con sóng nằm trong một con sóng lớn hơn, sóng “bà ngoại”.

Để phân biệt các con sóng to nhỏ này, ông Elliott đã lập ra một cái bảng cấp độ sóng. Ông chia sóng ra làm nhiều cấp độ, bắt đầu từ con sóng chính Grand Super Cycle, đi dần xuống Super Cycle, Cycle, rồi Primary Wave, đi tiếp xuống dần các cấp độ thấp hơn là intermediate, minor, minute, minuette và sub-minuette. Đây cũng chính là nơi các trader cảm thấy bối rối, nhầm lẫn và trở nên chán nản, rồi từ bỏ.

Tuy nhiên, việc phân loại một cách chi tiết, đầy đủ và chính xác mọi con sóng trên biểu đồ giá là việc chưa cần thiết đối với một trader. Chúng ta nên dành công việc này cho các hàn lâm học sĩ nghiên cứu. Ở góc độ là một trader, điều chúng ta thực sự quan tâm là con sóng hiện tại đang hướng về đâu, và con sóng tiếp theo sẽ hướng về đâu. Bao nhiêu đó là đủ để chúng ta kiếm tiền được rồi. Tất nhiên, tôi không nói rằng việc xác định vị trí con sóng của chúng ta trong một bức tranh lớn hơn, toàn cảnh hơn, là không cần thiết. Cần thiết chứ, rất cần thiết là đằng khác.

Nhưng với mục đích thực chiến thì việc quan sát các bước sóng ở 1-2 cấp độ cao hơn là đủ rồi. Không cần thiết phải nghiên cứu đến những bước sóng của chu kỳ thập kỷ, trong khi bạn đang đánh day trading.

​

Các quy tắc đếm sóng Elliott Wave Principle

Có nhiều quy tắc trong việc đếm sóng Elliott, nhưng các bạn chỉ cần nhớ 3 quy tắc quan trọng nhất này là đủ:

1. Quy tắc 1: Sóng 2 không bao giờ được phép hồi lại quá chân sóng 1

Sóng 2 thường hồi lại trong vùng Fibonacci 0.5 và 0.618 của sóng 1. Tuy nhiên nhiều khi trong một xu hướng mạnh ta vẫn thấy nó chỉ hồi lại ở vùng Fibonacci 0.382. Trong một vài trường hợp ít gặp, ta có thể thấy sóng 2 hồi lại gần hết sóng 1. Nhưng nó không được phép hồi lại quá chân sóng 1. Nếu sóng 2 đi quá chân sóng 1 thì có nghĩa là ta đã đếm sai.

2. Quy tắc 2: Sóng 3 không bao giờ là sóng ngắn nhất trong 3 sóng 1-3-5

Sóng 3 là sóng có xu thế mạnh nhất trong 3 sóng 1-3-5, do đó nó không bao giờ là sóng ngắn nhất. Điều đó không có nghĩa là nó phải là sóng dài nhất. Rất thường xuyên ta thấy sóng 3 có độ dài bằng sóng 1 hoặc bằng sóng 5.

3. Quy tắc 3: Sóng 4 không bao giờ được vi phạm vào vùng sóng 1, ngoại trừ một ngoại lệ, đó là trong sóng tam giác (triangle)

Sóng tam giác có các bước sóng chồng lên nhau nên trong sóng tam giác thì sóng 4 sẽ chồng lên bước sóng của sóng 1.

Ngoài 3 quy tắc chính này, các bạn cần lưu ý thêm 2 tính chất nữa, rất quan trọng để set up vào lệnh.

Tính chất 1: Mỗi một sóng đẩy sẽ gồm có 5 sóng con 1-2-3-4-5 tạo thành một cấu trúc sóng đẩy nhỏ hoàn chỉnh ở trong nó. ​

Điều này có nghĩa là, nếu bạn thấy một con sóng mà trong nó chỉ có cấu trúc 3 sóng con, thì con sóng đó không phải là một sóng đẩy, mà là chúng ta đang ở trong 1 sóng điều chỉnh.​

Tính chất 2: Các sóng điều chỉnh mà trong cấu trúc của nó có 1 sóng C, thì sóng C này cũng bao gồm một mô hình sóng đẩy nhỏ có 5 sóng con.​

Ngay lúc này thì các bạn cũng chưa cần phải hiểu ngay các tính chất này, tôi sẽ lần lượt đi vào chi tiết trong các bài phù hợp để các bạn hiểu rõ hơn.​

Trong các bài tiếp theo, tôi sẽ đi sâu vào phân tích cấu trúc chi tiết của từng loại sóng. Sau đó, theo tinh thần khoa học của phương Tây là sau phân tích thì đến tổng hợp, tôi sẽ tổng hợp lại các mô hình sóng thường gặp. Phần cuối cùng sẽ là các phương pháp vào lệnh cho từng loại sóng phù hợp.

Cám ơn các bạn đã quan tâm.

Happy Trading!

Xem cái bài tiếp theo tại đây:

• Sóng Elliott Thực Chiến - Bài 2: Sóng đẩy và cách nhận biết các mẫu hình sóng đẩy

• Sóng Elliott Thực Chiến - Bài 3: Sóng điều chỉnh

• Sóng Elliott Thực Chiến – Bài 4: Phân tích setup và các phương án vào lệnh theo nguyên lý Elliott

Xem thêm:

>> Lớp học ứng dụng sóng Elliott

 

Hay lắm anh @Cybertron ơi em hóng bữa giờ

 

Anh sẽ cố gắng up lên nhanh, nhưng do đợt này gần Tết nên công việc cũng hơi nhiều, anh em thông cảm nhé.

 

Kỳ công, bài này phải lên top thôi, vì không còn cách nào khác

 

(“Ellliott Wave Principle – Nguyên Lý Sóng Elliott” vào năm 1978) , mình muốn xem sách này tìm hiểu thêm, sách dịch tiếng Việt hầu như ko có. Chỉ có tiếng anh. Mong Mn giúp đỡ. ^