[Học phân tích cơ bản] Giá xăng dầu tác động lên thị trường chứng khoán và giá cổ phiếu như thế nào?

​

Giá dầu có tác động đáng kể đến sự biến động của thị trường chứng khoán một cách trực tiếp và gián tiếp. Nghiên cứu của Jones và Kaul (Oil and the stock markets,The Journal of Finance, 1996) chỉ ra bằng chứng về tác động tiêu cực của giá dầu đến thị trường chứng khoán. Cụ thể, giá dầu lên cao sẽ làm giảm dòng tiền thực của doanh nghiệp, làm tăng chi phí nguyên vật liệu đầu vào và dĩ nhiên, sản phẩm đầu ra buộc phải tăng cao và sẽ gặp phải sự khó khăn trong việc tăng trưởng doanh số.

Jones và ctg (2004) đã tìm ra bằng chứng cho thấy giá dầu cao sẽ làm chi phí sản xuất của nền kinh tế gia tăng, dẫn đến tình trạng sụt giảm sản lượng sản xuất và giảm tỷ suất sinh lợi kỳ vọng trên TTCK.

Trong bài viết này, tôi sẽ tham khảo một số bài viết nghiên cứu khoa học, đặc biệt là của tác giả Trần Huy Hoàng (trường Đại học Tài chính - Marketing) được đăng trên tapchicongthuong.vn và một số nguồn tài liệu khác để giúp anh em hiểu rõ tác động của giá xăng dầu lên thị trường tài chính nói chung và thị trường chứng khoán như thế nào.

Hàng ngày, chúng ta vẫn tự hỏi tại sao các thông tin báo đài vẫn cập nhật giá xăng dầu của thế giới trong các bản tin chứng khoán. Vì thực sự nó có tác động mạnh đến thị trường nên người ta mới cập nhật. Vậy tại sao nó lại có liên quan, nó tác động như thế nào lên giá cổ phiếu. Bài viết hôm nay sẽ chia sẻ những kiến thức và thông tin đó cho anh em.

TẠI SAO GIÁ XĂNG DẦU LẠI BIẾN ĐỘNG ?

Có một sự thật là giá xăng dầu biến động tăng lên giảm xuống không ngừng. Đằng sau sự biến động này đều có nguyên nhân của nó, cụ thể:

+ Nguyên nhân từ sự thay đổi lãi suất của Fed. Lãi suất thay đổi sẽ làm giảm sức ép lạm phát qua việc hạn chế cho vay trong nền kinh tế. Tiêu dùng ít đi đồng thời doanh nghiệp cũng phải giảm quy mô sản xuất, nhờ đó mà lượng tiêu thụ xăng dầu giảm bớt và làm cho giá xăng dầu giảm.

+ Nguyên nhân từ các nước OPEC - các nước chủ lực về lĩnh vực sản xuất dầu mỏ. Khi họ quyết định tăng hay giảm sản lượng thì lượng cung sẽ thay đổi đồng thời sẽ làm giá thay đổi theo. Ngoài ra, nếu các nước này có vấn đề về sản xuất, ví dụ phải hoãn vì thiên tai chẳng hạn thì cũng ảnh hưởng đến giá dầu.

Các nước OPEC​

+ Sự kiện địa chính trị ở vùng Trung Đông - nơi sản xuất dầu mỏ lớn sẽ làm cho tâm lý thị trường khá lo ngại về nguồn cung dầu từ đó mà nhu cầu đầu cơ tăng đẩy giá tăng theo.

+ Nguyên nhân từ thị trường vàng. Nguyên nhân này có thể ít tác động hơn nhưng cũng là một nguyên nhân đáng kể. Các nhà đầu cơ coi vàng là một kênh hấp dẫn, nhưng khi vàng sụt giá, họ sẽ tìm một kênh khác để gửi tiền vào thì thị trường dầu là một kênh thay thế.

+ Nguyên nhân từ thị trường sản xuất phương tiện vận tải, đặc biệt là ô tô. Cụ thể, khi các phương tiện vận tải được đẩy mạnh doanh số thì cũng đồng nghĩa là lượng nhu cầu về xăng dầu sẽ tăng mạnh hơn, từ đó làm giá xăng dầu tăng theo.

+ Vào những thời điểm mùa đông như hiện tại thì các nước thuộc khu vực ôn đới và hàn đới khá lạnh, do đó mà nhu cầu cần nhiên liệu để đốt nóng, sưởi ấm là rất cao, giá dầu sẽ tăng theo.

+ Kho dự trữ dầu của Hoa Kỳ là SPR cũng có tác động lớn đến thị trường dầu khi quyết định mua vào hay bán ra lượng hàng của mình.

+ Cuối cùng là sự mua bán các quỹ đầu cơ dầu cũng có thể gây ra sự biến động giá dầu trong ngắn hạn.

GIÁ DẦU TÁC ĐỘNG LÊN NGÀNH NÀO TRONG THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN

Trong bài nghiên cứu của mình, tác giả Trần Huy Hoàng đã đưa ra kết quả nghiên cứu sau đây:

​

Theo định nghĩa, thì hệ số tương quan nào càng tiến về 1 thì ngành đó chịu tác động cùng chiều với giá dầu. Càng tiến về -1 thì ngành đó đi ngược với giá dầu, tức là giá dầu tăng thì giá cổ phiếu của ngành đó sẽ giảm.

Như chúng ta đã thấy ở bảng trên thì dầu hết đầu là tương quan ngược, và giá trị âm lớn nhất là các ngành vận tải (-0.6), vật liệu xây dựng (-0.6), dầu khí, công nghệ và dịch vụ (-0.5).

Tức là nếu giá dầu tăng thì những ngành kể trên sẽ giảm giá mạnh hơn những ngành khác. Nguyên nhân là vì giá dầu làm tăng chi phí nguyên vật liệu đầu vào hoặc chi phí đi lại, từ đó tác động lên giá vốn hàng bán và kéo lợi nhuận đi xuống. Đối với cả nền kinh tế thì điều này sẽ gây ra lạm phát chi phí đẩy, ảnh hưởng đến tổng thể.

Như vậy, bằng những con số thống kê, chúng ta đã biết được giá dầu tăng thì ngành nào sẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất rồi đúng không.

Chi tiết hơn, giá xăng dầu sẽ ảnh hưởng lên các ngành cụ thể như sau:

+ Ảnh hưởng trực tiếp lên ngành dầu khí, vận tải, ngành hàng không, hãng taxi, vận tải biển, vận tải đường bộ.

+ Ảnh hưởng lên các doanh nghiệp sản xuất phải nhập các nguyên vật liệu có liên quan đến xăng dầu như: ngành nhựa, cao su, phân bón, vật liệu xây dựng (liên quan đến cả ngành xây dựng và bất động sản).

+ Ảnh hưởng đến doanh nghiệp bán hàng và cung cấp dịch vụ. Khi mà các doanh nghiệp sản xuất ở trên tăng giá bán thì các doanh nghiệp bán hàng sẽ khó khăn hơn khi thúc đẩy doanh số.

Theo giá dầu ở đâu? Điều này khá dễ, anh em vào trang investing.com, gõ chữ "Brent Oil Futures" thì sẽ ra đồ thị như hình dưới. Vào thời điểm hiện tại (17/01/2019, giá dầu đang ở ngưỡng 60.99 USD/ thùng.

​

Tôi đã trình bày xong, tác động của giá xăng dầu đến thị trường chứng khoán nói chung và các ngành kinh doanh nói riêng. Hy vọng nó hữu ích cho nhà đầu tư chứng khoán.

Nguồn tham khảo: tapchicongthuong.vn
​

Xem thêm:

>> Các kiến thức phân tích cơ bản hay