Định giá cổ phiếu bằng phương pháp chiết khấu dòng tiền

​

Bạn có thể nhận ra một công ty bạn cảm thấy có tiềm năng lớn để đầu tư, nhưng lại gặp vấn đề với việc chọn mức giá cổ phiếu hợp lí để đầu tư.
Việc định giá một cổ phiếu không cần những công thức quá phức tạp. Nếu bạn hiểu về bản chất của định giá một cổ phiếu, bạn sẽ hiểu rằng bạn không cần thiết phải hiểu về nguồn gốc của công thức định giá đó.

Công thức để tính dòng tiền chiết khấu là:

​

Trong đó: CF0 là dòng tiền đầu tư ban đầu, g là tốc độ tăng trưởng của lãi suất chiết khấu, r là mức lãi suất chiết khấu.

Hãy nhìn công thức ngắn gọn này, một số người sẽ tìm hiểu cặn kẽ mối liên hệ và nguồn gốc các con số, nhưng đối với phần còn lại, lời khuyên của tôi là chỉ cần hiểu phương pháp chiết khấu dòng tiền là gì, các biến cần thiết và điều chỉnh cho phù hợp.

Định giá cổ phiếu bằng phương pháp chiếu khấu dòng tiền​

Tỉ lệ chiết khấu dòng tiền

Mục đích chính của chiết khấu dòng tiền là tìm ra giá trị dòng tiền tương lai và đưa về hiện tại. Để làm được điều này cần dựa vào tỉ lệ chiết khấu.
Nói một cách đơn giản, tỉ lệ chiết khấu là một cách gọi khác của tỉ lệ hoàn vốn, là mức lợi nhuận bạn yêu cầu cho một khoản đầu tư với mức rủi ro tương ứng.
Bạn sẽ không bao giờ kì vọng mức cổ lợi nhuận 3% cho một khoản đầu tư chứng khoán bởi vì bạn dễ dàng có được mức lợi nhuận này thông qua chứng chỉ tiền gửi hay gửi tiết kiệm ở ngân hàng.
Nếu ngân hàng và cục dự trữ liên bang duy trì ở mức lãi suất phi rủi ro mở mức 3%, vậy tại sao bạn lại sử dụng 3% làm lãi suất chiết khấu? (Ở Việt Nam, mức này là khoản 7%)
Vậy mức lãi suất chiết khấu nào sẽ là tốt?
Nếu xem xét mức sinh lời bình quân của thị trường là 9% -10% năm, mức lãi suất chiết khấu nhỏ nhất nên là 9%. Tôi sử dụng 9% là mức sinh lời ổn định của một công ty, bởi có những công ty có suất sinh lời là 9%, cũng có những công ty có mức sinh lời 15%.
Một vấn đề đặt ra là bạn sẽ đặt hệ số bao nhiêu vào tiền mặt trong tương lai về mặt dòng tiền hiện tại.
Ví dụ:
Mức giá nào bạn sẽ trả cho các các khoản đầu tư ngày nay cho công ty ABC nếu dòng tiên tương lai của công ty là $100 sau 1 năm
Tỉ lệ chiết khẩu 5%: 100/1.05= $92.24
Tỉ lệ chiết khấu 10%: 100/1.1= $90.9
Tỉ lệ chiết khấu 15%: 100/1.15= $86.96
Tỉ lệ chiết khấu 30%: 100/1.3 = $76.92

Bạn có thể thấy rằng mức lãi suất chiết khấu càng cao, mức tiền bạn bỏ ra để mua cổ phiếu càng rẻ bởi bạn yêu cầu mức sinh lợi cao hơn. Điều này đồng nghĩa với việc khi bạn sẵn sàng bỏ ra một khoản ít hơn ở hiện tại, bạn đang đặt nhiều kì vong hơn vào dòng tiền tương lại của công ty.

Tốc độ tăng trưởng của lãi suất chiết khấu

Tốc độ tăng trưởng là điểm trọng yếu của định giá bất kì cổ phiếu nào, điều này đồng nghĩa tốc độ tăng trưởng của dòng tiền tự do đóng vai trò quan trọng trong việc định giá cổ phiếu.
Tôi thích việc định giá cổ phiếu dựa vào các dữ liệu hiện tại hơn là những gì xảy ra trong tương lai. Mọi thứ có thể xảy ra trong vòng một năm, và nếu tốc độ tăng trưởng quá cao và công ty không thể đáp ứng được kì vọng, giá cổ phiếu sẽ đi xuống.

Một thực tế tốt nhất là giữ tốc độ ăng trưởng của công ty ở mức thấp nhất có thê. Nếu một công ty bị đánh giá thấp với mức tăng trưởng 0% có nhiều xu hướng tăng hơn là xu hướng giảm. Bạn càng đặt tỉ lệ tăng trưởng càng cao, điều này đồng nghĩa sau sự tăng trưởng đó là xu hướng đi ngang hoặc giảm của giá cổ phiếu.

Hãy nhìn vào một ví dụ. Năng lượng mặt trời tăng nhanh vào 2008 và tỉ lệ tăng trưởng ước đạt là 50%, chính tỉ lệ tăng trưởng quá cao này làm kì vọng tang trưởng của cổ phiếu sau đó bị giảm nghiêm trọng và giá cổ phiếu rớt một cách nhanh chóng.
Tốc độ tăng trưởng không có sự chính xác tuyệt đối.Nó mang tính tương đối thông thường, là mức có thể chấp nhận được.

Đa phần các cổ phiếu mà tôi định giá thường có mức tăng trưởng không vượt quá 20%, thường những cổ phiếu này có xu thế tăng ổn định hơn.

​

Hệ số điều chỉnh

Những gì tôi thất bại khi bắt đầu phân tích định giá một cổ phiếu là xác định tỉ lệ điều chỉnh của dòng tiền tự do trong một chu kì hay thời gian xác định.
Nếu bạn bắt đầu sử dụng tỉ lệ lãi suất chiết khấu trong chu kì một năm, dài hơn hay ngắn hơn, như trong cách định giá cổ phiếu vào năm 2008, cách tính cũng sẽ sai.

Để chắc chắn, bạn nên sử dụng mức lãi suất chiết khấu trung bình trong một vài năm để xác định dòng tiền tự do được chuẩn hóa.
Quan điểm khi đánh giá một cổ phiếu phải là thực tế, không quá bi quan hay lạc quan.

Biên an toàn

Biên an toàn là chênh lệch giữa mức giá thị trường của một cổ phiếu và giá trị nội tại mà nhà đầu tư định giá cổ phiểu đó. Nói cách khác, khi mức giá thị trường thấp hơn nhiều so với mức giá nội tại mà nhà đầu tư xác định thì khoảng chênh lệch giữa hai giá trị này được gọi là biên an toàn Sự chênh lệch này giúp giảm thiểu khả năng gặp rủi ro của quyết định đầu tư.
Dù bất cứ tỉ lệ chiết khấu nào bạn lựa chọn, đừng quên áp dụng một biên an toàn đi kèm.

Một điểm quan trọng là không được bị nhầm lẫn giữa tỉ lệ chiết khấu cao với biên an toàn
Với một tỉ lệ chiết khấu thấp, bạn nên sử dụng biên an thấp nhất là 50%, trong khi tỉ lệ chiết khẩu là 15%, một biên an toàn là 25% là thích hợp.

Điều này là bởi vì ki bạn yêu cầu một tỉ lệ sinh lời cao ngay lập tức trên khoản đầu tư của bạn, bạn đang cố gắng trả ít hơn tỉ lệ chiết khấu là 9%. Nên bằng việc đặt tỉ trọng cao hơn về tỉ suất sinh lời, trên thực tế bạn nên giảm rủi ro khoản đầu tư, đây là lí do tại sao biên an toàn 25% là đủ.
>> Xem thêm: Ứng dụng công thức Benjamin Graham trong định giá cổ phiếu